Türkiye Suriye Normalleşmesiyle Yükselen Ekonomik Fırtına!

2007'de imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması iki ülkenin ticaret hacmini artırmak adına büyük bir adım olmuştu. Özellikle 2010 yılında dış ticaret hacmi 2 milyar doları aşarak ekonomik ilişkilerde umut verici bir tablo çizmişti. Ancak 2011’de başlayan iç savaş tüm bu olumlu gelişmeleri durdurdu ve ticaret hacmi hızla azalmaya başladı. Bugün normalleşme süreciyle birlikte Türkiye’nin Suriye ile olan ekonomik bağlarını yeniden güçlendirmesi ve bu süreçte hangi sektörlerin fırsatlar yaratacağı merak konusu oldu.

2010-2023 Yılları Arasında Neler Değişti?

2010-2023 yılları arasında ticaret hacmindeki daralma sektörel bazda da kendini gösterdi. Örneğin, 2010 yılında Türkiye'den Suriye'ye yapılan ihracatta kimyevi maddeler sektörü 607 milyon dolarla öne çıkarken 2023'te bu sektördeki ihracat 176 milyon dolara geriledi. Çelik ve çimento sektörlerinde de benzer bir düşüş gözlemlendi. Ancak 2023’te Türkiye'nin Suriye'ye yaptığı ihracatta ilk sırayı 431.8 milyon dolarla hububat, bakliyat yağlı tohumlar ve mamulleri sektörü aldı. Bu değişim savaşın etkisiyle değişen tüketim alışkanlıklarını ve üretim gereksinimlerini yansıtıyor.

Suriye'deki iç savaşın ardından, ülkede esen belirsizlikler nedeniyle ekonomik ilişkilerdeki bu büyük düşüş yaşandı. Ancak Türkiye ile Suriye arasındaki normalleşme süreci bu sektörlerde yeniden bir canlanma yaratabilir. Özellikle inşaat ve altyapı projelerinin hız kazanması beklenen Suriye'de Türkiye'nin inşaat malzemeleri ve çimento gibi sektörlerde fırsatlar yaratması muhtemel. Aynı şekilde, hububat ve tarım ürünleri ihracatının artması da Türkiye’nin Suriye'ye yönelik ticaretine yeni bir ivme kazandırabilir.

2010 Parlak Dönemi Tekrar Gelir mi?

2010 yılı Türkiye ve Suriye arasındaki ticaret açısından oldukça parlak bir dönemdi. Türkiye'nin Suriye'ye ihracatı 1 milyar 844 milyon dolara ulaşırken ithalatı da 452 milyon dolar civarına geldi. Bu sayede iki ülke arasındaki ticaret hacmi ilk kez 2 milyar doları aşarak 2.3 milyar dolara dayandı. Bu dönemde özellikle kimyevi maddeler çimento ve çelik gibi sektörlerde büyük bir ihracat artışı yaşandı. Kimyevi maddeler sektörü 607.2 milyon dolarlık ihracatla zirveye ulaşırken çimento ve çelik ihracatları da sırasıyla 200.5 milyon dolar ve 194.3 milyon dolarla dikkat çekti. Türkiye'nin Suriye ile olan ticari ilişkileri her iki ülkenin de ekonomik kalkınmasına büyük katkı sağlıyordu.

Ancak 2011 yılı itibariyle başlayan Suriye’deki hükümet karşıtı gösteriler kısa sürede iç savaşa dönüştü. Bu gelişmeler ekonomik ilişkileri olumsuz etkileyerek 5 milyar dolarlık ticaret hedefini rafa kaldırdı. Kasım 2011’de Türkiye Suriye’ye yönelik ticareti kısıtlayan yaptırımlar uygulamaya başladı. Bu durum, yalnızca dış ticareti değil Suriye'nin iç ekonomik faaliyetlerini de derinden sarstı. Savaşın etkisiyle birçok sektör ciddi şekilde daralma yaşadı. Ülkedeki altyapı tahribatı, üretimin durma noktasına gelmesi ve ekonomik istikrarsızlık ticaretin düşmesine neden oldu.