TDK'ya yüklenmek büyük haksızlık
"Müsait" kelimesinin anlamı üzerinden başlayan tartışma, TDK'yı suçlamak gibi çok yanlış bir yöne saptı
TDK sözlüğünde "Müsait" kelimesinin, aynı zamanda "kolay flört edilebilen, hafif, iffetsiz kadın," anlamına geldiğinin ortaya çıkması herkesi çileden çıkardı ancak tartışmaların ucunun TDK'yı suçlamaya kadar gitmesi ne kadar doğru?
TDK'nın sözlük hazırlarken asıl görevinin, sözlükteki tüm maddelerin dildeki tüm anlamlarını tespit etmek olduğunu unutmamak gerekiyor.
Yani, eğer toplumda müsait kelimesi aynı zamanda, "hafif kadın" anlamına geliyorsa TDK'nın bu anlamı sözlüğe katması onun görevidir.
Aksinin gerçekleşmesi ise sansürdür...
Dildeki argonun suçlusu TDK olamaz.
Medyada oluşan ağır baskı sonucunda TDK Başkanı bir açıklama yapmak zorunda kaldı.
Bu açıklamaya göre, 80'li yıllardaki dil bilimcilerimizin yaptıkları çalışmalar sırasında o günkü Türkiye'de, hafif kadınlar için halkın "müsait" kelimesini kullandığını anlıyoruz.
Bugün, bu gerçek bizi üzüyor olabilir, bu "argo" kullanım kadınların aşağılanmasına hizmet ettiği için hepimizi çileden çıkarıyor olabilir ancak bunlar TDK'nın değil, toplumun ayıbıdır. 80'li yıllarda toplumun, kimbilir hangi filmden, hangi fotoromandan etkilenerek "müsait" kelimesini böyle bir anlama çektiğini ise bugün artık hatırlamıyoruz.
Geçmişi incelediğimizde, çok sayıda ifadenin argoda farklı anlamlara geldiğini göreceksiniz: Yine 80'li yıllarda "çanta" kelimesinin argoda kadınların iri kalçalarını ifade etmek için kullanıldığını artık çoğumuz hatırlamıyoruz. O zamanlar kullanılmış, artık unutulmuş gitmiş.
"Aynasız" kelimesinin polis anlamına geldiğini belki bugün hala hatırlıyoruz ama artık neredeyse hiç kullanılmayan, 70'lerin ve 80'lerin bu popüler ifadesinin bir iki nesile kalmaz, unutulacağını tahmin edersiniz.
70'lerde ve 80'lerde çok popüler olan "Dükkan" kelimesininin argodaki anlamını hatırlıyor olmalısınız: "Dükkanlar açık kalmış!" diyerek espiri yapan TV ve sinema yıldızları, o zamanlar herkesi nasıl da güldürüyordu! Bugün aynı espiriye gülen çok insan bulamazsınız.
İki nesil sonra birinin çıkıp TDK sözlüğünü kontrol ederken, dükkan kelimesinin altında, "pantolon fermuarı - fermuarını açık unutmuş insanlar için kullanılan bir ifade" açıklamasını görüp TDK'yı müstehcen açıklamalar yapmakla suçlaması o zamanın TDK yönetimine ne kadar büyük haksızlık olacaksa, bugün de TDK'yı eski dönemlerdeki argo anlamlar için suçlamamız büyük haksızlıktır.
Kaldı ki, bugün bile eğer sokaktaki insanlar Müsait kelimesini "hafif kadın" anlamında kulanmaya devam ediyorsa, TDK bu anlam karşılığını sözlüğe yazmak zorundadır, bu onun görevidir.
Sözlükte gördüğümüz cinsiyetçi bir ifade için kızıp sinirlenmemiz gereken kurum TDK değil, o cinsiyetçi ifadeyi dile sokan ve günlük yaşamda kullanan düşüncesiz insanlar olmalıdır.
Oktay İhsan / [email protected]
