İki sahada Batı'nın işine gelenlere ödül verdiğini söyleyen Küçük, Peter Handke’ye ödül veren Nobel komitesinin geçen sene bu ödülü vermediğini hatırlattı. Meğer bunun nedeni de cinsel taciz ve rüşvet iddialarıymış...

Nobel Ödülü ve komitedeki cinsel taciz iddiaları

Dün Fuat Uğur, Nobel hakkında harika bir yazı yazdı. 1973’te Henry Kissinger’a Nobel verilmesini sorgulayan Uğur arka plandaki kirli ilişkileri de deşifre etmiş. Barack Obama’ya bile bu dünyada Nobel verildi. Obama bugünkü Suriye meselesinin baş sorumlusudur.
Kimya, fizik gibi alanlarda genelde doğru isimlere Nobel verilir ama edebiyat ve barışa gelince iş değişiyor. Özellikle bu iki sahada Batı tamamen işine gelenlere ödül veriyor. Tabii arada hak edenlere de verilmiyor değil. Bunların hepsi göz boyamadan ibaret. 
Aleksandr Soljenitsin, Nobel Edebiyat Ödülünü 1970’te aldı. O günden sonra bir daha Sovyetlere giremedi. Soljenitsin haklı veya değil ülkesini kötülediği için, Rus sistemi eleştirdiği için bu ödülü aldı. Yoksa asla alamazdı. Satre gibi Nobel verilip reddedenler de var. Satre bir dizi gerekçe sıralayarak 1964’te Nobel ödülünü reddetmişti. Nobel alıp ülkesinde çok sevilen edebiyatçılar da var, mesela 2005’te kazanan İngiliz edebiyatçı Harold Pinter gibi. Bilindiği gibi Nobel edebiyat bir yazarın bütün eserlerine veriliyor, tek bir eser dikkate alınarak değil.
Peki Nobel Edebiyat ve Barış Ödülleri verilirken kriter nedir? Büyük düşünür Edward Said’in tabiriyle; sömürge aydınları... Daha önce çok yazmıştım, gene ifade edeyim. Said kendi ülkesinin kültüründen ve halkından nefret ederek varlığını üstün Batı medeniyetine ait gören ve ancak belli Batı istihbarat örgütleri tarafından aparatçik olarak kullanılan acınası entelektüel tipolojisi için "sömürge aydınları" tabirini kullanmıştır. Hem Afrika’da hem Asya’da hem Latin Amerika’da hem de İslam dünyasında böyle aydın örnekleri çok sayıda vardır. 
Kendi ülke halkından nefret eden, onları aşağılayan tipler Batı medeniyetini her şeyin üzerinde görür. Böyle tipler Batı’da da dikkate alınmaz ama ajan olarak devşirilir ve kendi ülkesine küfrettirilir. Türkiye’de bu ödülü almak için kendi devletine söven aydınlar hep oldu. Orhan Pamuk aldı. Elif Şafak var gücüyle almak için Türkiye’ye Londra’dan saldırıyor. Şafak o kadar yeteneği kısıtlı ki, yirmi dört saat Türkiye Kürtleri kesmiştir dese, Ermenilere soykırım yapmıştır dese gene de alamaz. 
Belki unutulmuştur ama hatırlatmak lazım. Bu yıl edebiyatta Sırpların katliamını öven Müslüman düşmanı Peter Handke’ye ödül veren Nobel komitesi geçen sene bu ödülü vermemişti. Neden biliyor musunuz? Cinsel taciz ve rüşvet iddialarından dolayı. 
Deutche Well Türkçe’de Sabine Peschel’in geçen sene bu konuyla ilgili bir yazısı çıktı. İsveç Akademisi geçen sene edebiyat ödülü vermediğinde bu karar çok tartışılmıştı. Peschel şöyle yazmıştı: “Peki bu sene cinsel saldırı ve rüşvet skandallarıyla çalkalanan kurum gerçekten böyle bir karar vermek zorunda mıydı? Ödülü alması olası olan ancak yaşı ilerlediği için belki ödül alamadan aramızdan ayrılması olası olan adaylara ne olacak? Mesela Philip Roth. Roth gibi bu ödülü almaya hak edenler kendilerine bir haksızlık yapıldığını düşünmeyecek mi?”
Düşünün İsveç Akademisi’nden bazıları ödül vermek için rüşvet almakla suçlandı. Ayrıca bazı üyelerin kadınları taciz ettiği de yazıldı, çizildi. Kurum bu iddialardan ciddi yara aldı. Peschel “Edebiyat  dünyası İsveç Akademisi'ne ve onların verdiği kararlara tekrar güvenebilecek mi?”, diye sormuştu. “En azından akademi zaman kazanmak suretiyle bu güveni tekrar kazanmayı umuyor”, diye de eklemişti. Ödül alan kişilerin çoğunlukla Avrupa kökenli olması ve birçok kişinin aslında bu ödüllleri hak etmediği de çokça eleştirilmişti. Dario Fo, Elfriede Jelinek ya da Bob Dylan gibi isimlerin ödül alması memnuniyetle karşılanmamıştı. 
İsveç Akademi üyesi Katarina Frosberg'in eşi ve cinsel taciz skandalına adı karışan Jean-Claude Arnault adı çok tartışıldı. “MeToo" tartışmaları esnasında da haklı eleştiriler yöneltildi kendisine. Bazı akademi üyelerinin rüşvetle ödül verdiği de söylendi. Bunların hepsi hayli tartışmalı olan Nobel’in itibarını daha da azalttı.
Dünya eskisi gibi değil. II. Dünya Savaşı sonrası kurulan kurumlar nasıl tartışılıyorsa, uluslararası ödüller de tartışılıyor. Buna Oscar dâhil. Bazen her şeyin ayarlandığı bile söylendi. Artık belli ki Nobel’de hiçbir şey eskisi gibi olmayacak.