Hürriyet'in haksızlık ettiği iki hanımefendi...
Hem “İkbal” ve hem de “izmihlal” yaşamış bu iki “güçlü ve muhteşem” kadını ve neden “Cumhuriyet Kadını” olduklarını anlatmaya çalışacağım sizlere…
ADNAN BERK OKAN
Hürriyet Gazetesi Cumhuriyetin ilânının 91. Yılı kutlamaları için nefis bir çalışma hazırlamış…
“91 Cumhuriyet Kadını” seçilmiş…
Ve…
Seçilen farklı yazarların kaleminden okurlarla tanıştırılmış…
İçlerinde “Cumhuriyet kadını” olarak tanımlandığı için itiraz edeceğim tek isim dahi yoktu…
Ama…
(Bence) iki eksik vardı…
Ki…
İkisi de gerçek birer “Cumhuriyet Kadını” idiler…
Kimler mi?..
Berin Menderes…
Nazmiye Demirel…
Ben de kelime haznem ve ifade yeteneğim yettiğince; hem “İkbal” ve hem de “izmihlal” yaşamış bu iki “güçlü ve muhteşem” kadını ve neden “Cumhuriyet Kadını” olduklarını anlatmaya çalışacağım sizlere…
BERİN MENDERES
Türk Devrimi’nin en kutsal kalelerinden biri olan, o özelliğini de ısrarla ve inatla sürdüren İzmir’de doğdu.
Evliyazadeler ailesinin kızıydı…
Yani, “Soylu” bir aileden geliyordu…
Moderndi…
Güzeldi…
Zarifti…
On yıl, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Başbakanı Adnan Menderes’in karısı olarak “Birinci Kadın”dı…
Ki…
Başbakan olan kocasının aşkları dillere destandı…
Kocasının yaptıklarına kızmamış, evlerindeyken camı çerçeveyi indirmemiş olabilir mi?..
En yakınlarından bile bunu yaptığına ilişkin bir bilgi yok…
Ama…
Mutlaka tepki koymuştur…
Hem de sert tepkiler koymuştur…
Ancak…
Kamuoyuna karşı her zaman kocasının yanında olduğunu da göstermiştir…
Ve…
Kendisini defalarca aldatan adam, kanlı bir darbe sonucu iktidardan düşürülüp hapse atıldığında da hep yanında olmuştur…
Hep yanında ve dimdik durmuştur…
Bu arada bir kısa anımı paylaşayım sizlerle.
Bir ara, kanallardan birinde Menderes’in hayatını anlatan bir film yayınlanırken; annemle karımın konuşmaları geldi kulağıma…
Karım, Berin Hanım’ın, kocasının çapkınlıklarına sesini çıkarmamış olmasını eleştiriyordu…
Annem itiraz etti…
“Evde mutlaka sesini çıkarıyordu ama kızım başka ne yapabilirdi?.. Bizler öyle yetişmiştik... Berin Hanım bir başbakan eşi… Ne yapsaydı?.. Sokağa çıkıp ‘bu adam beni aldatıyor!” diye bağırsa mıydı?..”
Karım susmuş, cevap vermeden annemin söylediklerini kabullenmişti…
Elbette bu kısa yazının amacı Berin Menderes’i anlatmak değil…
Ama…
Kocasının; cumhuriyetin hukuk dışı mahkemelerinden birinin verdiği “kanunsuz” kararla idam edilmiş olması bu asil ve modern kadının “en etkin” cumhuriyet kadınlarından biri olduğu gerçeğini değiştirmez…
NAZMİYE DEMİREL..
“Her başarılı erkeğin arkasında bir kadın yatar” özdeyişinin en somut örneklerinden biridir Nazmiye Demirel…
Gerçek bir “Cumhuriyet Kadını”…
1940’lı yılların sonlarında kendi otomobilini kendi kullanan ve sayıları parmakla gösterilecek kadar az olan cumhuriyet kadınlarından biri…
Kocası iktidardayken de, faşist cuntacılar tarafından düşürüldüğünde de aynı vakur duruşunu bozmayan; her an kocasının yanında ve arkasında dimdik duran bir “Karizma”…
Ülkeyi hem de tek başına yönettiği yıllarda kocasına rahatlıkla, “yanlış yapıyorsun Demirel” diyebilen bir “dominant kadın”…
Ey sevgili Hürriyet yazı İşleri!..
Bu kısacık analizin amacı mükemmel çalışmanıza gölge düşürmek değil…
Aksine alkışı hak eden bir çalışma…
Ama…
Hayatları boyunca sadece “İkbali” yaşamış Hayrünnisa Gül ve Emine Erdoğan Hanımefendiler kocalarının görevleri nedeniyle “91 Cumhuriyet kadını” listesine girebilmişler ve fakat buna karşılık hayatlarında hem “ikbal” hem de “izmihlal” yaşamış Berin Menderes ve Nazmiye Demirel unutulmuşsa…
Bu tercih ve seçim eksik yapılmış, adaleti tam sağlayamamış, Berin ve Nazmiye Hanımefendilere “Haksızlık” edilmiş demektir…
Ancak…
Teslim etmeliyim ki (Bana göre) iki eksiğine rağmen “Cumhuriyet’in 91. Yılında 91 Cumhuriyet Kadını” mükemmel bir çalışma…
Tebrikler…
