'CHP'nin bölünmesi lazım, başka çıkar yol yok'

Taraf gazetesinde Dicle Baştürk ve Ümit Aslanbay'ın "CHP'de değişim sancısı" başlığıyla gerçekleştirdiği söyleşinin çarpıcı bölümleri şöyle:

Zaman zaman durulmuş görünse de CHP’nin hiç bitmeyen krizleri var. Son gelişmeler ardından bir kez daha “ulusalcılar” ile “yenilikçiler” veya “sol kanat” arasındaki ayrışmadan daha kuvvetli bir şekilde söz edilir oldu. Siz öncelikle “kriz” sözcüğüne katılıyor musunuz? Eğer bir krizden söz edersek, bu dünyadaki sosyal demokrat partilerle, genel olarak sol ve sosyalist, sosyal demokrat partilerin krizi ile bağlantılı mı?

Bence bağlantılı değil. Sosyal demokrasinin evrensel çıkmazlarıyla bugün CHP’nin krizi çok bağlantılı değil. CHP bugün sosyal demokrasinin dünya çapında tartıştığı sorunlara gelemedi. Sosyal demokrasinin çıkmazı diyebileceğim açmaz, refah ülkelerinde, genel olarak büyümenin olduğu Batı ülkelerinde artan refah ve büyümenin eşit paylaşımı ile ilgili. Bu işin ekonomi ayağı... Bir de demokrasi ayağı var. Kişi hak ve özgürlüklerine büyük önem veren, bireyi devlete karşı koruyan örgütlü ve sivil toplumun ulaştığı düzeyi düşünürsek Batı ülkelerinde, bu açıdan bir bakıma sosyal demokrasinin tarihsel misyonunu da tamamladığı söylenebilir.

Ekonomik ayağı ve gelir adaletinde sorun hiç bitmiyor...

Batı ülkelerinde ekonomideki büyüme dönemi bitti. Özellikle Avrupa büyük bir borç yükü altında. Ve bu fatura nasıl paylaşılacak. Bunun üzerine de halen sosyal demokrasi yeni bir politika kümesi üretemiyor.

Kürt sorunu şu anda ülkenin en yakıcı sorunu haline geldi. Şu yaşanan süreçte AKP bir politika götürüyor. CHP’nin ise sosyal demokrat bir parti olarak “Dur kardeşim bu benim işim, bu işi ben çözerim” demesi, inisiyatif alması gerekmiyor mu? Çünkü Sosyalist Enternasyonal üyesi olduğunu göre, sosyalist ya da sosyal demokrat olduğu iddiası var en azından...

Diyemeyeceği ortada. Aslında sorun şu. Yakın tarihe bakarsak, SODEP ve HALKÇI PARTİ birleşmesi ardından oluşan SHP yoluna devam edebilseydi, edebilmiş olsaydı, gerçekten bu partiden böyle bir gelişme bekleyebilirdik. SHP’ye esas damgasını vuran sosyal demokrasiydi. O SHP’nin tek parti dönemi CHP’sini savunması söz konusu değildi. Böyle bir ihtiyaç içinde de değildi. CHP’nin yeniden açılması söz konusu olunca, SHP kendini feshetti ve CHP’ye katıldı. Bu büyük bir hataydı. Bugün bunu daha iyi görüyoruz.

SHP’nin kendini feshetmesi ve CHP’ye iltihakı yeni umutlar yeşertmişti sosyal demokrasi açısından...

Bunu o zaman tam göremedik ama çok kısa zamanda aslında ortaya çıkmıştı. İster CHP içinden gelsin, ister dışından gelsin, sosyal demokrasiye inanmış pek çok arkadaş umutla devam ettiler. Kılıçdaroğlu geldi, onun gelişi bir umut verdi en azından sosyal demokrat, demokrat insanlara. Ancak soru şu: Bu partiyi yenileyebilir miyiz? “Ulusalcı” dediğimiz, eski CHP’nin ideolojisinin tamamen tesiri altında olan ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin bundan ibaret olduğunu ve Kemalizm’in son kalesi olduğunu savunan çok kuvvetli bir kanat var. Bunun tabanı da var, sözcüleri de var, milletvekilleri de var. Teorisyenleri var mı bilmiyorum ama, zaten öbür tarafta da yok. Ve bu hâl de CHP’yi adeta şizofrenik bir parti yaptı. Ya da şöyle diyelim, pranga vurdu partiye. Dolayısıyla tam anlamıyla bloke olmuş, hareket edemeyen günlük ve sıcak konularda tavırsız kalan bir parti durumuna geliyor. Oysa Kürt sorunuyla birlikte siyasetin yeniden kurulması söz konusu. CHP bu konularda hiçbir şey söyleyemiyor veya söylediği zaman da AKP’nin gerisine düşüyor. Bence artık bugün bu ayan beyan gözüküyor, kimse de tartışmıyor. Cumhuriyet Halk Partisi’nin bölünmesi lazım. Ben başka çıkar bir yol görmüyorum.

Ama en azından bir seçim geçecek gibi...

Hemen yakın zamanda bölünür mü, hayır bölünmez. Ama 2015’e kadar bence böyle gidecek. Ama bu bölünmeyi kolaylaştıracak ya da hızlandıracak bir seçim sistemi değişikliği gelebilir. Çünkü kim ayrılmaya kalkarsa, yüzde 10 barajlı seçimle yok olma ihtimali var.