Yeni RTÜK Yasası sansür mü getiriyor?
Yeni RTÜK yasası TBMM gündeminde. Ancak bir madde öyle ilginç bir sansür uygulamasına kapı açıyor ki...
GAZETECİLER.COM - Yeni hazırlanan RTÜK
Yasasının 37. maddesi Üst Kurulun görev ve yetkilerini belirliyor.
O maddenin (g) fıkrası ise sansür uygulamalarına kapı açıyor.
"Yayın hizmetlerinin izlenmesi ve denetlenmesi için gerekli
izleme ve kayıt sistemlerini, gerekli hallerde yayıncı kuruluş
stüdyolarına da cihaz yerleştirerek kurmak."
Hürriyet yazarı Yalçın Doğan bugün köşesinde "Bu maddeden
ortaya çıkan şu:" diyor ve şöyle devam ediyor:
"1- TV yayınları denetlenecek. Tamam, buna diyecek bir şey yok.
Ama, nasıl denetlenecek?
2- TV stüdyolarına cihaz yerleştirerek denetlenecek.
Benzeri ancak polis devletinde görülüyor. Demokratik bir ülkede
böyle bir denetim filan yok. Bunun adı denetim filan değil, düpedüz
sansür.
KAYNAKTA KESME
Cihaz yerleştirince ne olacak?
Çok pratik. TV'de söylenenler ya da görüntüler daha yayına çıkmadan
önce hemen orada kesilecek.
Kaynakta kesilen vergi gibi. Çalışanlar gelir vergisini, gelirleri
daha ellerine geçmeden, nasıl kaynakta kesme usulü ile ödüyorsa,
görüntü ve konuşmalar daha yayına çıkmadan önce, stüdyoda
(kaynakta) denetlenecek. İşine gelmiyorsa, yayın kesilecek, hemen
orada.
Demokratik ülkelerde yayınların başı boş değil. Denetim orada da
var. Ama, kural dışına çıkınca, cezası belli.
Yeni RTÜK tasarısı cezayı bir yana bırakıyor, sansürü
hedefliyor.
AB'YE AYKIRI
AB'nin medya alanındaki kuralları "AB Görsel-İşitsel Medya
Hizmetleri Direktifi" başlığı altında toplanıyor.
Bu direktif yayın kuruluşlarına geniş haklar tanıyor. Örneğin,
medya hizmetleri (TV, radyo, gazete) için yeni ruhsat veya idari
izin gibi, bağlayıcı bir kural yok. Çünkü, böyle bir izin yayın
kuruluşlarını siyasal iktidarlara bağımlı kılıyor. Bizim RTÜK'te bu
kural geniş olarak var.
Yeni tasarı çeşitli maddeleriyle siyasal iktidara geniş yetkiler
getiriyor. RTÜK bir anlamda siyasal iktidarın medya üzerindeki
kılıcına dönüşüyor.
O kılıç nasıl işleyecek? RTÜK üyelerini denetim altına alarak. O
denetim nasıl? RTÜK personelinin ücret ve diğer mali haklarını
Bakanlar Kurulu belirliyor. (Madde 43/6).
İncelenirse, tasarıda daha pek çok inci var. Ama, stüdyolara cihaz
yerleştirmek gibi, soğuk savaş döneminden kalma incilere her zaman,
her yerde rastlamak kolay değil.
Çünkü, polis devletinin tipik örnekleri artık sadece artık Orta
Doğu'da kalmış, AB'de adı bile geçmiyor.
Doğan'ın yazısının tamamını okuyabilirsiniz.