Siber Zorbalık Nedir ve Nasıl Önlenir?
Siber zorbalık terimi ilk olarak Kanadalı eğitmen Bill Bilsey tarafından kullanılmıştır. Bill Bilsey’e göre siber zorbalık; bir birey veya grup tarafından başka kişilere zarar verme amaçlı kasıtlı, tekrar eden ve saldırgan davranışı desteklemek amaçlı bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılmasıdır.
Sizinle iletişim kurmak istemeyen birine ısrarla e-posta veya mesaj göndermek de siber zorbalıktır; birinin şaka için komik bir fotoğrafını izinsiz herkes ile paylaşmak da; bir kişiye tehdit içeren mesajlar göndermek de siber zorbalıktır. Birisinin cinsel yönelimi, medeni veya sosyo-ekonomik durumu hakkında online olarak küçük düşürmeye yönelik yorumlar yapmak da siber zorbalık kapsamındadır. Siber zorbalık en çok çocuklar ve gençler arasında görülse de, yetişkinler arasında da görülmektedir.
Siber zorbalık, her geçen gün artış göstermektedir. Çocuğunuzu veya kendinizi siber zorbalıktan korumak için için bazı önlemler alabilirsiniz.
Sosyal Medyada Siber Zorbalık Nasıl
Önlenir?
Siber zorbalık en çok sosyal medya ve oyun platformları üzerinden
gerçekleşir. İnternetin dünya genelinde günlük hayatın bir parçası
olmasına rağmen geleneksel nezaket kuralları çoğunlukla online
platformlarda yok sayılmaktadır. Sosyal medyada önlem almak için
ExpressVPN’in siber
zorbalığı önleme rehberini inceleyebilirsiniz.
Sosyal medyada siber zorbalığı engellemek için neler yapabilirsiniz?
Instagram, Tiktok ve Facebook gibi hesaplarınızda paylaştığınız gönderileri herkese açık paylaşmaktan kaçının.
Daha kişisel ve gündelik yaşamınıza dair paylaşımları daha kısıtlı bir kitle ile yapmaya özen gösterin.
Anlık olarak nerede olduğunuzu konum etiketi ile bildirmekten kaçının. Bulunduğunuz yerden ayrıldıktan sonra konumu paylaşın.
Yaşadığınız veya çalıştığınız yer gibi genel olarak bulunduğunuz yerleri konum etiketi ile paylaşmayın.
Mümkünse kişisel paylaşımlarınız için ayrı, genel paylaşımlarınız için ayrı profiller açın.
Instagram’da yorum filtreleme özelliği ile belirlediğiniz kelimeleri içeren yorumların direkt engellenmesini sağlayabilirsiniz.
Sosyal medya hesaplarınızı birbirine bağlamayın. Örneğin, Tiktok’a Facebook ile giriş yapmayın. Verilerinizin ayrı tutulmasını sağlayın.
2. Sosyal Medyada Siber Zorbalığa Uğradığınızda Ne Yapmalısınız?
Siber zorba size ısrarla mesaj gönderebilir ve cevap vermeniz için sizi kışkırtmaya çalışabilir. Siber zorbaya cevap vermeyin.
Siber zorbayı sosyal medya hesaplarınızdan engelleyin. Hesaplarınızı gizli yapın ve sahte profillerin sizi takip etmesine izin vermeyin.
Siber zorbalığın ekran görüntülerini alın ve kanıt olarak saklayın.
Siber zorbalığa uğrayan kişiler kendilerini yalnız hissederler ve zorbanın amacı da budur. Yalnız olmadığınızı bilin ve yakınlarınıza durumu bildirin.
Okuldaki biri tarafından siber zorbalığa uğruyorsanız ebeveynlerinize durumu bildirerek okulda soruşturma açılmasını sağlayın.
Zorbayı sosyal medya platformlarında şikayet edin ve hesaplarının kapatılmasını sağlayın.
3. Siber Zorbalık Örnekleri
- Birine kırıcı, hakaret içeren veya küçük düşürmeye çalışan
mesajlar göndermek veya yorumlar yapmak
- Bir kişinin sosyal medya hesabını çalarak hesap üzerinden kişisel
bilgileri paylaşmak veya yanlış bilgiler paylaşmak
- Sahte profiller üzerinden birini rahatsız etmek veya stalklamak
(siber stalklama)
- Birini sahte profil üzerinden kandırarak özel fotoğraf ve
videolarını ele geçirmek ve daha sonra bunları üçüncü partiler ile
paylaşmak
- Birini sosyal veya ekonomik durumu üzerinden eleştirmek
- Birini online gruplarda dışlamak
4. Siber Zorbalık Ne Zaman Suçtur?
Siber zorbalık ne zaman suç haline gelir? Hukuki olarak siber zorbalık ile ilgili direkt bir kanun bulunmamakla birlikte, aşağıdaki durumlar söz konusu olduğunda Türk Ceza Kanununa göre suç işlenmiş sayılır:
- Tehdit
- İntihara sürükleme
- Hakaret
- İzinsiz fotoğraf ve videoların paylaşılması dolayısıyla özel
hayatın ifşası
- Kişisel verilerin izinsiz kaydedilmesi
- Kişinin huzurunu bozmaya yönelik mesajlar
- Konuşmaların izinsiz kaydedilmesi veya paylaşılması.