Nuran Yıldız: Yeni zamanlarda göz, beynin yerini aldı
Prof. Dr. Nuran Yıldız: "Twitter eski zaman kahvehaneleri gibi Instagram ise göze hitap ediyor. Yeni zamanlarda göz, beynin yerini aldı. Düşünerek verdiğimiz kararlar görerek verdiğimiz kararlara yerini bıraktı."
SuperHaber yazarı Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuran Yıldız, Sözcü gazetesi Ankara Haber Müdürü Emin Özgönül'e konuştu.
Söyleşisinde sosyal medyanın iletişimdeki yerini değerlendiren Yıldız, Yıldız, ''Eski zaman kahvehanelerini düşünün. Herkesin konuştuğu, her kafadan bir sesin yükseldiği bir yer orası. Twitter mesela, çevrede kendisini dinleyeni olmayanlar içini orada döküyor. Instagram ise göze hitap ediyor. Yeni zamanlarda göz, beynin yerini aldı. Düşünerek verdiğimiz kararlar görerek verdiğimiz kararlara yerini bıraktı" ifadelerini kullandı.
“İLETİŞİM KANALLARINIZ KAPANDIKÇA PSİKİYATRİ KLİNİKLERİNİZ ARTAR.”
EÖ: Sence bugünkü siyasetin iletişim sorunu ne?
NY: Sorunun iktidar ve muhalefet açısından farklı yanıtları var. İktidar açısından en önemli sorun, toplumun bütününü kapsayan bir iletişim dili kullanmıyor olmaları. Muhalefet açısından durum daha vahim, dünya değişiyor, siyaset değişiyor, seçmen zaten çok değişti, değişiyor ama muhalefetin ne dili, ne söyledikleri bu değişimden payını alıyor. Halâ 20. yüzyılda kalmış olan iletişim dilini kullanıyorlar.
EÖ: Bunu biraz açar mısın?
NY: “Muhafazakâr” dediğimiz iktidar partisi ve o partinin lideri Erdoğan günün gereklerine göre iletişimsel manevralar yapyorlar. Daha değişimci bilinen muhalefet ise yeni bilgi konusunda daha tutucu. Sosyoloji, psikoloji, iletişim gibi alanlardaki bilgi 21. Yüzyılda eskidi. Bu alanlarda yepyeni bir bilgi birikimi oluşuyor. Ve fakat muhalefetin dili 20.yüzyıldan 21.yüzyıla bir türlü geçemiyor. Rusya’da boşluk doldurmak için listeye yazılan bir belediye görevlisi açık ara oy farkıyla başkan seçiliyor. Bu nasıl oluyor da oluyor üzerine düşünen siyasetçimiz olduğunu sanmıyorum.
EÖ: İletişimde en temel yanlış ne?
NY: Konuşabilen her insanın, iletişim de kurduğu gibi bir yanlış anlayış var.
O nedenle de siyasetimizden iş dünyamıza bir amaçsız çene ishali hakim.
Halbuki iletişimde birincil değerdeki eylem konuşmak değildir, dinlemeyi bilmektir. Dinlemeyi bilmeyen, iletişim krizli durumlara tanık oldukça Ankara Üniversitesi İletişim Araştırmaları Merkezindeki eğitimlerimize “dinleme eğitimleri” de ekledik. Ancak dinlemeyi iyi bilen insanlar iyi iletişim kurarlar. Çoğu insan ve siyasetçi herkesin kendi fikrini duymak için can attığını sanıyor. Yok öyle bir şey. İnsanlar birilerini dinlemek değil, kendisini dinleyecek insanları istiyor. Psikiyatri merkezleri neden o kadar ilgi görüyor sanıyorsun? İletişim kanallarınız kapandıkça psikiyatri klinikleriniz artar.
“YENİ ZAMANLARDA GÖZ, BEYNİN YERİNİ ALDI”
EÖ: Siyasette neler oluyor? Çözüm önerisi getiren yok.
NY: Olamaz da zaten. Değişimi yönetmek başlı başına bir iş.
Bu konuda ABD bile zorluk çekiyor. Artık karar verici olanlar siyasetçiler değil, o devir kapandı. Bireyler karar veriyorlar, siyasetçiler de bireylerin o kararlarına uyum sağlamaya çalışıyorlar. Yeni dünyanın dengesizliği ve kontrol edilemezliği karşısında ne yapacakları konusunda kafaları karışık. Kafanızdaki ezberlerin hiçbir işe yaramadığı bir dönem bu, tüm ezberler yıkılıyor, bozuluyor. Yapmaları gereken şey, etraflarında sıradışı, yeni bilgilerle donanmış, kendileri gibi düşünmeyen insanlardan ekipler oluşturmak. Ne var ki tam tersini yapıyorlar, kendileri gibi düşünen, kendilerini onaylayan insanlarla çalışmayı seçiyorlar. Sıradışı zamanlardan ancak sıradışı insanların desteğiyle geçebiliriz, kendimize benzeyenlerle değil.
EÖ: Sosyal medyanın iletişimdeki yeri neresi?
NY: Sosyal medyayı doğru konumlamak zorundayız. Eski zaman kahvehaneleri gibi düşünün. Herkesin konuştuğu, her kafadan bir sesin yükseldiği bir yer orası. Twitter mesela, çevrede kendisini dinleyeni olmayanlar içini orada döküyor. İnstagram ise göze hitap ediyor. Bu özelliğiyle tam da zamanın ruhundan besleniyor. Yeni zamanlarda göz, beynin yerini aldı. Düşünerek verdiğimiz kararlar görerek verdiğimiz kararlara yerini bıraktı. Halbuki göz bizi en yanıltan organımız. Bu bilgi yeni bile değil üstelik, Machiavelli, “Prens”te yazmış neredeyse 600 yıl önce.
EÖ: Kısa sürede yüksek takipçi sayısına ulaştın Instagram’da. Nasıl oldu?
NY: Gönülsüz başladım. Sevgili Ayşe Arman itti beni İnstagram’a. Sonra fark ettim ki, insanlar kendisi gibi olmayanlar dünyasından sıkılmışlar. Benim sadece kendim olarak orada olmam sanırım ilgi çekti. Güvenilir bir kaynak olmak ve içerik önemli. İletişim notları paylaşıyorum. Gündelik yaşamı kolaylaştırıcı önerilerde bulunuyorum. Köşe yazılarımı koyuyorum. Çok şeyin yapmacık olduğu bir dünyada gerçek biri ilgi görüyor sanırım.