İşte reyting iddianamesinin şok ayrıntıları
Milliyet yazarı Ali Eyüboğlu Reytingte Şike' iddianamesinin detaylarını bugün köşesinde yazdı...
İşte Eyüboğlu'nun köşesinde yer alan iddianameden ayrıntılar:
"Hatırlarsanız Aralık 2011'de polis, büyük yankı uyandıran bir operasyon yapmıştı. Polisin baskın yaptığı yerler arasında televizyon dünyasının önde gelen yapım şirketleri Ay Yapım, Medyapım, Tims ve TMC de vardı. Polis, 'Kuzey Güney', 'Fatmagül'ün Suçu Ne?', 'Yaprak Dökümü', 'Ezel', 'Muhteşem Yüzyıl' ve 'Adını Feriha Koydum' gibi dizileri çeken bu şirketlerin deneklere para ve hediye vererek reytingleri manipüle ettiği iddiasıyla yapmıştı bu baskını.
YAPIMCILARLA İLGİLİ İDDİALAR YALAN OLDU
Açıklanan iddianamede ne bu şirketlerin reytinglerde manipülasyon yaptığına dair tek satır var ne de sanık-şüpheli olarak adları...
O dönem ortaya atılan iddiaların, yazılanların hepsi 'yalan' oldu! 'Reytingte Şike' iddianamesinde Ay Yapım, Medyapım, Tims ve TMC'ye yönelik suçlama yok, ama aralarında denetçi Uğur Çağlı'nın da bulunduğu 14 kişi ve AGB'ye reyting ölçüm sistemi hakkında ciddi iddialar var.
NEREYİ TUTSAN ELİNDE KALIYOR
İddianamede reyting ölçüm sistemine dair öyle iddialar var ki,
biri bile doğru çıkarsa AGB Nielsen'in yıllarca kamuoyunu
yanılttığı anlamına gelir bu. İşte savcının dile
getirdiği o iddialardan 10'u:
1. AGB Nielsen'in panel sayısı kamuoyuna hep 2 bin 500
olarak duyuruldu ama şirket hiçbir zaman bu sayıya
ulaşmadı. TÜİK'in tespitine göre AGB, il ve ilçe bazında da talep
edilen sayının çok altında kaldı.
2. TİAK, AGB Nielsen'i denetlemek üzere Uğur Çağlı'yla
anlaştı ama sözleşmede denetçinin parasını AGB Nielsen'in ödeyeceği
yazılı. Denetimin şeklen yapılması demek bu.
3. Bazı illerdeki panel sayısının, olması gereken hane
sayısının iki katı olduğu ortaya çıktı.
4. Her yıl mevcut deneklerin yüzde 20'sinin
değiştirilmesiyle, panelin her beş yılda bir yenilenmesi
gerekirken, buna uyulmayarak bazı haneler gereğinden fazla
sistemde kaldı.
5. Panelin illere göre merkez ve ilçeler düzeyinde dağılımı
incelendiğinde bazı bölgelerde olması gereken illerin
olmadığı, farklı illerin bir arada değerlendirildiği
anlaşıldı.
6. AGB Nielsen, Sosyo Ekonomik Statü (SES) düzeyi belli
olmayan haneleri panele dâhil etti.
7. AGB Nielsen ayrıca 2009-2011 arasındaki aktif 1177 panel
haneden 274'ünde yani yüzde 23,27'sinde sosyal statü
değişikliği yaptı.
8. Aynı şekilde 18.02.2009-26.04.2009 tarihleri arasında
panel hanelerden 530'unun sosyal statüsünün değiştiği
görüldü. Sosyal statüde bu kadar kısa sürede bu kadar
büyük bir değişiklik olması beklenemez. 100646 ve 9610143 panel
numaralı hanelerin 2009 yılındaki sosyal statüsü A/B iken 2010 ve
2011 yıllarındaki statüsü D oldu.
9. Bir hanede eğitim seviyesiyle sosyal statü doğru
orantılıdır. Eğitim seviyesi arttıkça sosyal statünün
yükselmesi, eğitim seviyesi azaldıkça sosyal statünün düşmesi
beklenir. Ama incelendiğinde eğitim seviyesi artan bazı hanelerin
sosyal statüsünün düştüğünü, eğitim seviyesi azalan bazı
hanelerinse sosyal statüsünün yükseldiği görülmüştür ki, bu da
sosyal statü hesaplamalarında hata yapıldığını göstermektedir.
10. TİAK A.Ş. denetçilerinin 13.12.2011 tarihli raporu,
1000 TL geliri bulunan hanenin A/B grubuna kayıtlı olduğunu ortaya
çıkardı.
Şayet doğruysa her biri başlıbaşına skandal.
"Neresini tutsan elinde kalıyor" denir ya, iddianameye göre AGB Nielsen'in reyting ölçümleri de öyle... Panel sayısı hiçbir zaman açıklandığı sayıya ulaşmamış. 'Sosyal Statü'lerin hiçbiri bilimsel değil. Çünkü ne TİAK üzerine düşeni yapmış, ne de denetçi! Hal böyle olunca AGB Nielsen'in yönetenler, takılmış kafasına göre. Yazık değil mi şimdi yıllarca 'reytingi düşük' diye yayından kaldırılan yapımlara ve o yüzden mağdur olanlara? Yuh olsun emek hırsızlığı yapanlara...