Dergiciliği uçuran adam!
Monocle, dergilerin tiraj ve reklam kaybettiği bir dönemde, global bir marka olmayı nasıl başardı?
Monocle dergisi, iki yılı aşkın süredir yayınlanıyor ancak son zamanlarda Türkler’in de ilgisini çekmeye başladı. Modern seyyahlara hitap eden dergi, aynı zamanda monolitik, beyaz, hayli seçkinci bir kültürün temsilcisi.
Ancak Monocle’ın başarısı, dergiciliğe getirdiği olağanüstü yenilikte değil: Övgüsüne mazhar olan şehir ve şirketlerden reklam alıyor. Mesela THY’den övgüyle mi bahsetti, bir de bakıyorsunuz sonraki sayıda THY reklamı var. Üstelik bu ilanlar, dergiye özel tasarlandığı için daha bir albenili.
Monocle’ın akıllı işlerinden biri, her sayıda değme gezi dergisine taş çıkartacak özel sayı çıkarması. ‘Araştırma’ adı altındaki bu bölüm, ülke veya söz konusu sektörün sponsorluğuyla, yani ‘advertoryal’ olarak çıkıyor. Kimse de dönüp “Yahu reklamını yaptığı şehri haber yapmak gazeteciliğe uyar mı?” diye sorgulamıyor.
Sponsorsuz iş yapmam abi
Monocle, son sayısını modern İspanya’nın ‘ulusal marka, insan ve
işleri’ ile finans, ulaşım, perakende, kültür ve turizm
sektörlerine ayırmış. Ayrıca şehirler için hazırlanan dosyalara
belediyeler şakır şakır ilan veriyor. Derginin şehir rehberleri o
kadar detaycı, göze hitap eden ve hap biçimde hazırlandığından
okuması zevkli.
Derginin kurucusu Tyler Brûlé, sponsorsuz iş yapmamaya yeminli.
Independent’ta okuduğum bir röportajında, “Ne yaparsak yapalım,
ucunda bir sponsor ekleriz. Milyon şey yaratıp internette bedava
vermemeye başından beri kararlıyım” diyordu.
Brûlé dergiyi çıkarırken, “Bu konseptle, böyle bir zamanda imkanı
yok başarılı olamaz” diye eleştirilmişti. Ancak kısa zamanda hem
dünya çapında derginin satışı arttı, hem de yurtdışında ofisler
kurdu. Yakında kendi radyo istasyonunu da kuracak. Asıl enteresan
yanı, derginin kendi adını taşıyan bir dükkan markası yaratıp
perakendeye de el atması. Düşünün, bugün bizde herhangi bir dergi
markasını pazarlayacağı bir perakende işine girse ve eskaza para
kazansa ne etik tartışması döner!
M logolu terlikler
‘Monocle Shop’ bir nevi küçük ‘Muji’ olma yolunda. Londra ve Los
Angeles’tan sonra Stockholm’de de şube açtı. Sırada Toronto, Hong
Kong ve Seul varmış. Bu dükkanda neler mi satıyor? Tasarım
objeleri, seyahat ve plaj çantaları, müzik CD’leri, aksesuarlar,
posterler. Ayrıca ünlü markaların Monocle için özel ürünleri
satılıyor: Blackberry için özel telefon kılıfları, Havaianas’ın M
logolu terlikleri, Comme des Garçons mum ve parfümleri,
Brandbook’un ajandaları, Alain de Botton’un özel baskı
kitapları.
Her şey, Tyler Brûlé’nin dergisinde pazarladığı yaşam stilinin bir
parçası. Modern hayatta para harcayan kesimin en çok seyahat,
alışveriş, tasarım, yeme-içme, eğlence ve şehir kültürüyle
ilgilendiğini kavradığı için hepsini şık bir şekilde paketleyip
sunmasını iyi biliyor.
Brûlé, 1994’te savaş muhabirliği yapmış, son 20 yılda tam anlamıyla
bir iş adamına dönüşmüş durumda. Başarısının sırrı gazetecilikte
falan değil: Yoktan var etmenin, niş yakalamanın özellikle
medya sektöründe çok zor olduğu bir dönemde, global bir marka
yaratabilmesinde.
BRÛLÉ, EN ETKiN
GAY’LERDEN
- Kanadalı Tyler Brûlé’yi bir ‘stil gurusu’ olarak tanıtan ilk
dergisi, 1996’da çıkardığı stil ve tasarım dergisi Wallpaper.
Wallpaper’ı Time Warner’a sattı ancak 2002’ye kadar yayın
yönetmenliğini sürdürdü.
- 1998’de tasarım şirketi Winkmedia’yı (şimdiki adı
Winkreative) kurdu.
- Monocle’ın haftalık podcast’ları iTunes’dan indirilebiliyor.
Markaların ‘ticari
- Brûlé’nin havaalanı mimarisi ve havayolları üniforması takıntısı
bazılarının sinirine dokunuyor. ‘Tyler Brûlé olmak’ adında dalga
geçen bir blog var.
- Eşcinselliğini açıklayan Brûlé, 2007’de İngiltere’nin en
etkin gay’lerinden seçildi. Fakat, futbolcu babası onu evlatlıktan
reddetti.
- Monocle’ın satış fiyatı 5 pound (Türkiye’de 26 bin TL). Yılda 10
sayı yayınlanan derginin İngiltere’deki bayii satışı 150 bin. 85
ülkede 12 bin abonesi var (2009). Bu rakam, 2008’de 6 bindi.
- Monocle bir yılda satışını yüzde 22, ilan gelirini yüzde 18
artırdı.
- Londra’da dokuz kişiyle başlayan ofiste şimdi 42 kişi
çalışıyor. Tokyo’dan Bogota’ya 13 yurtdışı temsilcisi var. (Temmuz
2009)
- Tyler, Monocle’ın yüzde 70 hissesine sahip. Geri kalanı
‘İspanya, İsveç, Avustralya ve Japonya’daki geleneksel aile
şirketleri’ne ait.
- Perakendeye girme fikri, derginin okularına özel fiyatla
çanta sunmasıyla başlamış. 72 saatlik bir yolculukta, Up In The
Air’de George Clooney misali gerekli eşyaların sığabileceği çanta 5
bin adet satmış.
Milliyet Cadde - Mehveş Evin