BBC'nin yayın ilkeleri Türkiye'ye uyar mı?

Yazısına "Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, medyanın terör haberlerini ele alış ve sunuş biçiminden şikâyetçi oldu. İçişleri Bakanı Beşir Atalay da İstanbul'da medya mensuplarıyla bir araya gelerek, terör örgütünün amaçlarına hizmet eden yayın yapılmaması gerektiği mesajını verdi." cümlesi ile başlayan Milliyet yazarı Fikret Bila, bugün köşesinde terör ve medya ilişikisini değerlendirdi. Bila ayrıca BBC'nin yayın ilkelerinin Türkiye'de uygulanıp uygulanmayacağını yorumluyor.

"Terör-medya ilişkisinde her zaman özgürlük-güvenlik çatışması tartışma konusudur. Haber verme sorumluluğu, halkın bilgi alma hakkı ile terör örgütünün amaçlarına hizmet etme arasındaki çok ince bir çizgi olduğu gerçektir.

Hükümetler yasal sınırlamalar yoluyla medyayı kontrol etmeye çalıştıkları gibi medya, devlet yöneticilerinin çağrıları veya kendiliğinden gönüllü olarak ortak yayın ilkeleri belirleyebilir.

İngiliz yayın kuruluşu BBC, "Terör Haberlerinin Sunulmasında Uyulması Gereken Temel Kurallar" belirlemiş ve bu kurallar literatüre de geçmişti.

BBC'nin belirlediği başlıca kurallar şöyle:

1- Ölüler saygıyla ele alınmalı, zorlayıcı nedenler olmadıkça yayınlanmamalıdır.
2- Yakın çekimden kaçınılmalıdır.
3- Kanlı sonuçlar üzerinde fazla durulmamalıdır.
4- İnsan hayatına ve onun acı çekmesine değer verilmelidir.
5- Terör haberleri, sorumlu bir şekilde verilmelidir; terörizmle ilgili rivayetlerin öldürücü olduğu unutulmamalıdır.
6- Ulusal güvenliği ilgilendiren konularda resmi sırlar yasası göz önünde bulundurulmalıdır.
7- Teröristlerle mülakat, kamu çıkarı varsa yapılmalıdır, yapılmadan önce yayın politikası kontrolörüne başvurulmalıdır.
8- Teröristlerin reklam ve tanıtım amaçlı gösterilerine BBC alet olmamalıdır.
9- Teröristlerin kullandığı dil, basın mensubununmuş gibi kullanılmamalıdır.
BBC, Kuzey İrlanda ve IRA'yla ilgili özel kurallar da belirlemişti. Belirlediği genel ilkeler ise bunlar. Tabii bu kurallar, her ülkeye göre geliştirilebilir.

TÜRKİYE'DE UYGULANABİLİR Mİ?

Türk medyası da gönüllü biçimde terör konusunda yayın kuralları belirleyebilir. Demokrasi ve basın özgürlüğü açısından basının gönüllü olarak terörle ilgili yayın ilkeleri belirlemesi; sansür veya zora dayalı kurallar konulmasından çok daha yararlı ve etkili olur."

Fikret Bila'nın köşesinin tamamını okuyabilirsiniz.