Bardakçı'dan Hasan Cemal'e Ermeni salvosu
Son kitabında 1915 olaylarını soykırım olarak niteleyen Hasan Cemal'e Murat Bardakçı'dan ağır bir salvo geldi: "Hasan Ağabey'in unuttuğu, daha doğrusu bilmediği..."
GAZETECİLER.COM
- Habertürk yazarı Murat Bardakçı'dan, İttihad ve
Terakki'nin liderlerinden Cemal Paşa'nın torunu gazeteci
Hasan Cemal'in son kitabı 1915 Ermeni
Soykırmı ile ilgili çok sert bir eleştiri geldi.
Bugün "Hasan Cemal'in unuttuğu, daha doğrusu bildiğini zannetmediğim bir konu daha var: Atatürk, 1927'de Ermeniler'in bıraktığı ve devletin elkoyduğu bazı gayrımenkulleri hükümet kararnamesi ile Hasan ağabeyin ailesine vermişti." diyen Bardakçı Hasan Cemal'in ailesine verilen Ermeni taşınmazlarıyla ilgili bir de evrakı okuyucuları ile paylaştı.
"1915: Ermeni Soykırımı" kitabında aralarında dedesi Cemal Paşa'nın da bulunduğu İttihad ve Terakki liderlerinin 1915'teki uygulamaları ile ilgili olarak "Ermeni milletinin acılarını paylaştığını" söyleyen Hasan Cemal'in kitabı kamuoyunda beklenen etkiyi yapmamış ve daha önceki kitapları kadar tartışılmamıştı.
Murat Bardakçı, bugün köşesinde 1915 olaylarını soykırım olarak niteleyen Hasan Cemal'in ailesine Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından bağışlanan Ermenilere ait taşınmazlara ilişkin bilgilere yer verdiği gibi, 1915 olayları için İttihad ve Terakki'nin lider kadrosu içerisinde diğerlerine oranla en az suçlanan Cemal Paşa'nın Ermeni Komiteciler tarafından şehit edildikten sonra morgda çekilmiş bir fotoğrafına da yer verdi.
İşte o fotoğraf ve Murat Bardakçı'nın köşesinde yazdıklarından bir bölüm:
İŞTE CEMAL PAŞA'NIN MORGDAKİ FOTOĞRAFI
Cemal Paşa’nın cenazesi, 22 Temmuz 1922 günü Tiflis’te morgda.
HASAN CEMAL'İN UNUTTUĞU DAHA DOĞRUSU BİLMEDİĞİ KONU
Hasan ağabeyin konuyu gündeme getirirken unuttuğu, daha doğrusu bildiğini pek zannetmediğim bir tarafı daha var: Mustafa Kemal Paşa'nın cumhurbaşkanlığı sırasında, 1927'de, Ermeniler'den kalan bazı gayrımenkulleri Cemal Paşa'nın, yani Hasan ağabeyin ailesine bakanlar kurulu kararı ile hibe etmesi meselesi...
ERMENİLERİN MALLARI ŞEHİT AİLELERİNE DAĞITILDI
Hadise şöyle yaşanmış:
Ankara'da 1925 Aralık'ında, "Ermeni suikast komiteleri tarafından şehid edilen devlet ileri gelenlerin ailelerine verilecek tazminatlar" konusunda bir kanun tasarısı hazırlanmış, kanunun kabulünden sonra bu ailelere tazminat olarak çeşitli gayrımenkuller verilmişti.
Gayrımenkullerin dağıtımında bir kurala da titizlikle uyulmuş ve verilen taşınmazların "emvâl-i metrûke"ye, yani tehcire uğrayıp dönemeyen yahut Türkiye'yi terketmiş olan Ermeniler'in geride bıraktıkları ve elkonan mallar olmasına dikkat edilmişti. Bu, tazminatların devlet eli ile dağıtılmış bir çeşit "kan parası" olması demekti...
Ermeniler'in katlettikleri devlet adamlarının ailelerine dağıtılan mallar konusunda devlet arşivlerinde bir hayli belge var. Belgeler, uygulamanın aslında 1922'de, yani bu konudaki kanunun kabulünden önce başladığı ve 1940'lara, İsmet İnönü'nün cumhurbaşkanlığı dönemine kadar devam ettiğini gösteriyor.
AİLELERİN HEPSİ PARASIZDI
Bugün bu sayfada bu uygulamalardan birinin, İstanbul'un Feriköy semtinde Viçen Hokuçyan adındaki bir Ermeni vatandaşımıza ait olan bazı gayrımenkullerin 1927'de Mustafa Kemal'in imzaladığı bir kararname ile Cemal Paşa'nın ailesine devredilişinin belgesine yer veriyorum. (...)
"BAŞVEKÂLET Kalem-i Mahsus Müdürlüğü" yani "Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü" antetli kâğıda 30 Ağustos 1927 tarihinde yazılan ve altında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ile bütün bakanların da imzalarının bulunduğu 5559 sayılı kararnamede şöyle deniyor:
"Beyoğlu'nda, Feriköyü'nde, Fransız mezarlığı karşısında Tatavla Caddesi'nde kâin ve gayrımübâdil eşhâstan (nüfus mübadelesine tâbi olmayan kişilerden) Viçen Hokuçyan'dan metrûk (terkedilmiş) olup 19 Eylül 339 (1923) tarihinde hükümetçe vaziyet edilmiş (elkonmuş) olan ve merkum (adı geçen ) Hokuçyan veresesinin vekil-i umumîsi (gelen vekili) ile diş tabibi Bakim Efendi arasında mün'akid (kararlaştırılmış) mukavelename mucibinde hitâm-ı müddet-i icarda (kira süresinin sona ermesi ile) aynen mûcire (kiralayana) devir ve teslim edilmek ve şehrî (aylık) yüz lira bedel-i icar tesviye olunmak (kira bedelinin tamamının ödenmesi) şartı ile müstecir (kiracı) Bakim Efendi tarafından birer katlı olarak 1450 metre murabbâındaki (metrekare) arsa üzerine inşa edilen dükkânlarla mütebâkisinin (kalanlarının) 200 metre murabbâındaki (metrekare) arsadan 805 metre murabbâ mahalli, idarece cem'an yirmi bin lira kıymet takdir edildiği anlaşıldığından 31 Mayıs 926 tarih ve 882 numaralı kanun mucibince mezkûr dükkânlar ile arsanın Ermeni komiteleri tarafından şehîd edilen ricâlden (önde gelen devlet adamlarından) Cemal Paşa'nın hîn-i vefâtında (vefatı sırasında) nafakası üzerine vâcib (bakmakla mükellef) iken terkettiği zevcesi Seniye ve kerimeleri (kızı) Kâmran hanımlar ile mahdumları (oğulları) Ahmed Rüşdü, Hasan Necdet ve Hasan Behcet Beyler ve büyük hemşiresi (ablası) Şaziye ve küçük hemşiresi (kızkardeşi) Bâkire ve mâlûle (engelli) bulunan Ayşe Sıdıka hanımlara ......i, Maliye Vekâlet-i Celîlesi'nin (Maliye Bakanlığı'nın) 21 Temmuz 1927 tarih ve 9881 numaralı tezkeresi ile vuku bulan teklifi üzerine İcra Vekilleri Hey'etince (Bakanlar Kurulu tarafından) 30 Ağustos 927 tarihinde tasvib ve kabul olunmuştur.
Reisicumhur Mustafa Kemal"
Bugün "Hasan Cemal'in unuttuğu, daha doğrusu bildiğini zannetmediğim bir konu daha var: Atatürk, 1927'de Ermeniler'in bıraktığı ve devletin elkoyduğu bazı gayrımenkulleri hükümet kararnamesi ile Hasan ağabeyin ailesine vermişti." diyen Bardakçı Hasan Cemal'in ailesine verilen Ermeni taşınmazlarıyla ilgili bir de evrakı okuyucuları ile paylaştı.
"1915: Ermeni Soykırımı" kitabında aralarında dedesi Cemal Paşa'nın da bulunduğu İttihad ve Terakki liderlerinin 1915'teki uygulamaları ile ilgili olarak "Ermeni milletinin acılarını paylaştığını" söyleyen Hasan Cemal'in kitabı kamuoyunda beklenen etkiyi yapmamış ve daha önceki kitapları kadar tartışılmamıştı.
Murat Bardakçı, bugün köşesinde 1915 olaylarını soykırım olarak niteleyen Hasan Cemal'in ailesine Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından bağışlanan Ermenilere ait taşınmazlara ilişkin bilgilere yer verdiği gibi, 1915 olayları için İttihad ve Terakki'nin lider kadrosu içerisinde diğerlerine oranla en az suçlanan Cemal Paşa'nın Ermeni Komiteciler tarafından şehit edildikten sonra morgda çekilmiş bir fotoğrafına da yer verdi.
İşte o fotoğraf ve Murat Bardakçı'nın köşesinde yazdıklarından bir bölüm:
İŞTE CEMAL PAŞA'NIN MORGDAKİ FOTOĞRAFI
Cemal Paşa’nın cenazesi, 22 Temmuz 1922 günü Tiflis’te morgda.
HASAN CEMAL'İN UNUTTUĞU DAHA DOĞRUSU BİLMEDİĞİ KONU
Hasan ağabeyin konuyu gündeme getirirken unuttuğu, daha doğrusu bildiğini pek zannetmediğim bir tarafı daha var: Mustafa Kemal Paşa'nın cumhurbaşkanlığı sırasında, 1927'de, Ermeniler'den kalan bazı gayrımenkulleri Cemal Paşa'nın, yani Hasan ağabeyin ailesine bakanlar kurulu kararı ile hibe etmesi meselesi...
ERMENİLERİN MALLARI ŞEHİT AİLELERİNE DAĞITILDI
Hadise şöyle yaşanmış:
Ankara'da 1925 Aralık'ında, "Ermeni suikast komiteleri tarafından şehid edilen devlet ileri gelenlerin ailelerine verilecek tazminatlar" konusunda bir kanun tasarısı hazırlanmış, kanunun kabulünden sonra bu ailelere tazminat olarak çeşitli gayrımenkuller verilmişti.
Gayrımenkullerin dağıtımında bir kurala da titizlikle uyulmuş ve verilen taşınmazların "emvâl-i metrûke"ye, yani tehcire uğrayıp dönemeyen yahut Türkiye'yi terketmiş olan Ermeniler'in geride bıraktıkları ve elkonan mallar olmasına dikkat edilmişti. Bu, tazminatların devlet eli ile dağıtılmış bir çeşit "kan parası" olması demekti...
Ermeniler'in katlettikleri devlet adamlarının ailelerine dağıtılan mallar konusunda devlet arşivlerinde bir hayli belge var. Belgeler, uygulamanın aslında 1922'de, yani bu konudaki kanunun kabulünden önce başladığı ve 1940'lara, İsmet İnönü'nün cumhurbaşkanlığı dönemine kadar devam ettiğini gösteriyor.
AİLELERİN HEPSİ PARASIZDI
Bugün bu sayfada bu uygulamalardan birinin, İstanbul'un Feriköy semtinde Viçen Hokuçyan adındaki bir Ermeni vatandaşımıza ait olan bazı gayrımenkullerin 1927'de Mustafa Kemal'in imzaladığı bir kararname ile Cemal Paşa'nın ailesine devredilişinin belgesine yer veriyorum. (...)
"BAŞVEKÂLET Kalem-i Mahsus Müdürlüğü" yani "Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü" antetli kâğıda 30 Ağustos 1927 tarihinde yazılan ve altında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ile bütün bakanların da imzalarının bulunduğu 5559 sayılı kararnamede şöyle deniyor:
"Beyoğlu'nda, Feriköyü'nde, Fransız mezarlığı karşısında Tatavla Caddesi'nde kâin ve gayrımübâdil eşhâstan (nüfus mübadelesine tâbi olmayan kişilerden) Viçen Hokuçyan'dan metrûk (terkedilmiş) olup 19 Eylül 339 (1923) tarihinde hükümetçe vaziyet edilmiş (elkonmuş) olan ve merkum (adı geçen ) Hokuçyan veresesinin vekil-i umumîsi (gelen vekili) ile diş tabibi Bakim Efendi arasında mün'akid (kararlaştırılmış) mukavelename mucibinde hitâm-ı müddet-i icarda (kira süresinin sona ermesi ile) aynen mûcire (kiralayana) devir ve teslim edilmek ve şehrî (aylık) yüz lira bedel-i icar tesviye olunmak (kira bedelinin tamamının ödenmesi) şartı ile müstecir (kiracı) Bakim Efendi tarafından birer katlı olarak 1450 metre murabbâındaki (metrekare) arsa üzerine inşa edilen dükkânlarla mütebâkisinin (kalanlarının) 200 metre murabbâındaki (metrekare) arsadan 805 metre murabbâ mahalli, idarece cem'an yirmi bin lira kıymet takdir edildiği anlaşıldığından 31 Mayıs 926 tarih ve 882 numaralı kanun mucibince mezkûr dükkânlar ile arsanın Ermeni komiteleri tarafından şehîd edilen ricâlden (önde gelen devlet adamlarından) Cemal Paşa'nın hîn-i vefâtında (vefatı sırasında) nafakası üzerine vâcib (bakmakla mükellef) iken terkettiği zevcesi Seniye ve kerimeleri (kızı) Kâmran hanımlar ile mahdumları (oğulları) Ahmed Rüşdü, Hasan Necdet ve Hasan Behcet Beyler ve büyük hemşiresi (ablası) Şaziye ve küçük hemşiresi (kızkardeşi) Bâkire ve mâlûle (engelli) bulunan Ayşe Sıdıka hanımlara ......i, Maliye Vekâlet-i Celîlesi'nin (Maliye Bakanlığı'nın) 21 Temmuz 1927 tarih ve 9881 numaralı tezkeresi ile vuku bulan teklifi üzerine İcra Vekilleri Hey'etince (Bakanlar Kurulu tarafından) 30 Ağustos 927 tarihinde tasvib ve kabul olunmuştur.
Reisicumhur Mustafa Kemal"