Aydın Doğan nerede yanlış yaptı?..
Bu habere “haksız rekabet” açısından bakanlar olabileceği gibi, “haberciliktir” diyenler de olacaktır.
GAZETECİLER.COM
SABAH
Gazetesi bugün, Doğan Gurubu’na kesilen 4.8
Milyar liralık vergi cezasının “arka planını”
haberleştirmiş.
Bu habere “haksız rekabet”
açısından bakanlar olabileceği gibi, “haberciliktir” diyenler de
olacaktır.
Biz SABAH’ın haberini yayımlayalım
ve yorumu sizlere bırakalım.
28 radyo ve TV el
değiştirdi kontrolörlerin dikkatini
çekti
Doğan Grubu'nda,
Aralık 2006'da D TV'nin altındaki 28 radyo-TV'nin üst üste grup içi
şirketlere devri başladı. Kontrolörler "Bu hisse değişimi değil,
sıradan satış" deyip vergi hesaplayınca 4.8 milyarlık vergi cezası
kesildi
Başlarken...
8 Eylül 2009 Salı saat
08.45. Doğan Grubu'ndan borsaya yapılan açıklama, Türkiye'nin
ekonomi gündemine bomba gibi düştü. Maliye'ye bağlı Gelir İdaresi
Başkanlığı'nda görevli Gelirler Kontrolörleri, Doğan Yayın
Holding'in (DYH) 2005-2007 hesap dönemlerini incelemiş ve bağlı
ortaklıklar arasındaki hisse devrinde usulsüzlükler tespit edip
Türk ekonomi tarihinin en büyük vergi cezalarından birini kesmişti:
3 milyar 755 milyon TL. Gelirler Kontrolörleri, Doğan Grubu'nun 28
radyo ve TV'sinin grup şirketleri içinde el değiştirmesi sırasında
bir vergi doğduğunu söyleyerek kestiği 3.8 milyar liraya yakın
cezaya karşılık Doğan Grubu "Bu bir hisse değişim işlemidir, vergi
doğurmaz" diyerek karşı çıktı, çıkmaya da devam ediyor. Bugün
gecikme faiziyle birlikte ceza 4.8 milyar liraya ulaştı. 8
Eylül'den bu yana süren tartışmalarda gelinen son nokta, tarafların
geçen hafta ortasında Ankara'da Merkezi Uzlaşma Kurulu'na
girmesiydi. Taraflar uzlaşamadı ve iş mahkemeye kaldı. Ancak
taraflar onlarca kişiye bilgi almak için danıştı ve yazılan çizilen
yüzlerce köşeyazısı, haber nedeniyle iş artık kamuoyunda aleniyet
kazandı. Biz de kamuoyunu 3 aydır meşgul eden bu cezayla ilgili
olarak bilinen bilinmeyen tüm bilgileri bu yazı dizisiyle alt alta
koyduk. Bugüne kadar yazılan raporlardan derlenen bilgiler yanında
Doğan Grubu'nun savunması da bu dizide yer
alacak.
Gelirler
Kontrolörleri, 28 Mayıs 2009'da kapısını çaldı Doğan Grubu'nun.
Kontrolörler, Doğan Grubu'nun tüm belge ve defterlerini incelemek
istediğini bir yazı ile bildirdi. Doğan Grubu da "İşyerine buyurun
gerekli denetlemeleri yapın" diyerek kontrolörleri 11 Haziran'da
Doğan TV Center'a davet etti. 12 Haziran'da binaya giden
kontrolörler belgelerin henüz hazır olmadığını görünce süre vererek
binadan ayrıldı. 17 Haziran'daki ziyarette de eli boş dönen
kontrolörler defter ve belgeleri 22 Haziran'da alabildi. 15 vergi
inceleme raporu 10 Ağustos 2009'da bitti. Raporlarda Doğan TV
Holding, D Yapım, Doğan Prodüksiyon ile Alp Görsel'e toplam 3
milyar 755 milyon liralık vergi cezası kesti. Cezanın 1 milyar 877
milyon TL'si vergi aslı, 1 milyar 877 milyon lirası vergi ziyaı, 60
bin TL'si usulsüzlük cezası ve 282 bin lirası da özel usulsüzlük
nedeniyle kesildi. Sonraki süreçte buna bir de gecikme faizi
eklendi ve rakam 4.8 milyar liraya ulaştı. Peki 8 Eylül'den bu yana
üç aydır büyük tartışma yaratan raporda 4.8 milyar liralık cezaya
neden olacak neler yapılmıştı?
FİTİLİ SATIŞ
ATEŞLEDİ
Fitili ateşleyen
gelişmeler Kasım 2006'da başladı. Doğan Grubu, 16 Kasım 2006'da
Doğan Yayın Holding'in yüzde 99.51 iştiraki olan Doğan TV Holding
(D TV) hisselerinin bir kısmının devri için Alman Axel Springer'le
görüştüğünü açıkladı. 26 Aralık 2006'da da D TV'nin yüzde 25'i
Alman Axel Springer'e 375 milyon euroya devredildiği duyuruldu.
Ancak Aralık'ta kontrolörlerin dikkatini Doğan TV Holding'te 7-27
Aralık 2006'daki hisse devirleri dikkat çekmişti. 28 radyo ve
TV'nin yer aldığı şirketler Doğan TV'den 20 gün içinde sırasıyla D
Yapım AŞ, DProdüksiyon ve Alp Görsel AŞ'ye devredildi Tarihi cezayı
getiren olaylar da bu 20 günlük devirlerden kaynaklandı. Doğan
Grubu, şirketlerin 'jet' devirlerini yeniden yapılandırmayla
ilişkilendirdi. 2005'te Star TV'yi satın alan Doğan Grubu ve Doğan
Yayın Holding altındaki D TV Holding bünyesinde onlarca TV ve radyo
bulunuyordu. Elde edilen bilgilere göre yeniden yapılanmada hukuki,
idari, finansman ve muhasebe işleri D TV Holding'e, iç ve dış
yapımlar D Yapım AŞ'ye, pazarlama ise Alp Görsel'e verilmişti.
Doğan Grubu, bu hisse devirlerini Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 19/c
ve 20'nci maddesine dayanarak yapmıştı. Söz konusu maddelerin
ilkinde yapılan devirlerin bir hisse değişimi olduğu belirtiliyor
20'nci maddede ise bu işlemlerden doğan kârın hesaplanmayacağını ve
vergilendirilmeyeceğini iddia ediyordu.
DEVİR İSTİSNAYA
UYMUYOR
Oysa Gelirler
Kontrolörleri böyle düşünmedi. Onlara göre, hisse değişimi ve buna
bağlı olarak vergi istisnası için; önceden yönetim ve hisse
çoğunluğu elde olmayan bir şirkette yönetim ve çoğunluğu elde
edilmesi gerekiyordu ve Doğan Grubu'nun devirleri bu istisnaya
uymuyordu. Kontrolörler, şirketlerin yönetimlerinin hisse değişimi
sonrası değişmediğinin altını kalın çizgilerle çizdi. Buna bağlı
olarak da "Zaten yönetimi aynı ellerde. O halde hisselerin
değişiminden doğan karlar vergilendirilmeli" sonucuna vardı.
Özetle; kontrolörlere göre bu devirler alelade hisse satışıydı ve
vergi ödenmeliydi. Doğan Grubu ise bunun bir hisse satışı değil
hiçbir kar sağlamayan ve servet değişimi yaratmayan bir hisse
değişim işlemi olduğunda ısrar etti, ediyor. Hisse değişimi olduğu
için toplam defter değeri 624 milyon 220 bin lira olan 28 TV ve
radyonun devirlerinde fatura da düzenlememişti. Devirler geçici
ilmuhabere dayanılarak yapılmıştı. Çünkü ilmuhaber gerçek hisse
çıkana kadar hisse senedi yerine geçebiliyordu. Doğan Grubu'na göre
D Yapım 28 radyo ve TV'nin daha önce yönetim ve hisse çoğunluğuna
sahip değildi. Doğan Grubu, 'Hisse değişimlerinin grup içi ve dışı
olması arasında hiçbir fark yok' diyerek kendini savundu. Özetle,
bunun hisse değişimi olduğunu ve vergi doğurmadığını söyleyen Doğan
Grubu'na karşılık Kontrolörler "Bu alelade bir hisse satışıdır ve
vergi doğmuştur" diyerek vergi
hesapladı.
KURŞUNKALEMLİ İŞLEMLER
PAY DEFTERLERİNE İŞLENMEDİ
KONTROLÖRLERİN
ayrıntılarda yakaladığı konulardan biri de 28 radyo ve TV'nin
ortağı olarak yapılan işlemlerin kayıtlara kurşun kalemle
geçilmesiydi. 28 TV ve radyo, 7 Aralık 2006'da geçici ilmuhaberle D
Yapım'a, 15 Aralık'ta D Prodüksiyon'a, 12 gün sonra, 27 Aralık
2006'da da Alp Görsel'e devredilmişti. Hisse değişimleri 7, 15 ve
27 Aralık'ta yapılsa da pay defterlerine kurşun kalemle düşülen
kayıtların biri 6 Aralık diğerleri 7 Aralık tarihliydi. Doğan
Grubu, kurşunkalemle kayıt yapıldığını hiç yalanlamadı. Kaydın
bulunduğu sayfanın noter tasdikli olduğunu belirtti. Gruba göre
noter tasdikli bir sayfanın üzerinde kazıntı yapılamazdı ve
kontrolörler bunu gözden kaçırıyordu. Kurşunkalem neden önemliydi?
Çünkü kontrolörlere göre devirler şirket kayıtlarına kurşunkalemle
işlenmişti. Ancak şirketlerin yeni ortakları pay defterlerine
kaydedilmemişti. Kontrolörlere göre, ortak pay defterine işlenmese
de olur ancak pay defterinde ismi olmayan ortak, şirketin
yönetimine ilişkin hiçbir tasarrufta bulunamaz. Ticaret sicilindeki
bilgiler şirketlerdeki hisse değişimi sonrası yönetim kurulunun
değişmediğini gösteriyor. Bu noktadan yola çıkan kontrolörler,
şirketlerin yönetiminin değişmediğini ve bunun Kurumlar Vergisi'nin
istisnasını bozduğunu ve vergi doğduğunu iddia etti. Bu da
hisselerin değişimiyle oluşması beklenen kârın, Kurumlar Vergisi
matrahında dikkate alınması anlamına
geliyordu.