Alkışlar Güngör Uras için...
Milliyet yazarı Güngör Uras o kadar sakin ve dürüst bir pencere açıyor ki ekonomiye bakarken… Haliyle alkışı hak ediyor…
Ey muhalif meslektaş!..
Milliyet ekonomi yazarı Güngör Uras için “Tayyipçi, AKP’li, iktidar yalakası” diyebilir misin?..
Akıl ve vicdan tutulması yaşamıyorsan elbette diyemezsin…
O halde…
“Battık!.. Bittik!.. Ekonomimiz çöplük!” yaygarası niye?..
Neden panik yaratmak istiyorsun?..
Hedefin Sayın Cumhurbaşkanı varsa eğer seçtiğin yöntem yanlış…
Çünkü ekonomide yaratabileceğin bir panik ortamı sana da zarar verecektir…
O nedenle diyoruz ki…
Ekonomi yönetimini ve elbette başbakanı eleştirin…
Bu sizin demokratik hakkınız…
“Yanlış yapılıyor, ekonomi kötü yönetiliyor” fala da deyin zira dilinizde kemik yok…
Ama be arkadaş…
Ekonomimizin battığı da çöktüğü de çöp olduğu da yok…
Canım elbette tıkırında da gitmiyor her şey…
İktidar destekçisi arkadaş da pembe tablo çizerken fazla abartıyor…
Ama…
İnan durum o kadar berbat değil…
Gel sen Güngör Uras’ın şu yazısını oku…
Sonra bir daha düşün…
Sanırız yaygaradan vazgeçeceksin…
Evet evet…
Güngör Uras o kadar sakin ve dürüst bir pencere açıyor ki ekonomiye bakarken…
Haliyle alkışı hak ediyor…
ÖZEL SEKTÖR BORCU AT İLE DEVE DEĞİL
Güngör Uras / 27.09.2016 Pazartesi / Milliyet
Kredi notu kırılınca, hemen “Özel sektör borcunu nasıl öder?” sorusu gündeme geldi.
1) Anadolu deyimiyle, özel sektörün borcu “at ile deve değildir”. Türkiye’nin ekonomisinin büyüklüğüne ve de milli gelire göre “makul” ölçüdedir.
2) Kredi notu kırılınca, alacaklılar borcun tamamını geri çağırmaz. Borçlar vadesine göre ödenir. Özel sektörün borcunun çok büyük kısmı uzun vadeye bağlanmış borçtur.
3) Dış borçların taksiti ve anaparası da vadesinde geldiğinde döndürülme (yenilenme) imkânına sahiptir. Döndürme, değişen şartlara göre daha ucuz veya yüksek faizle olabilir ama borçluya önemli kolaylık verir.
4) Özel sektör dışarıdan alınan kredileri tüketmedi. Bankalar müşterilerine kredi verdi. Reel kesim bankalardan ve dışarıdan aldığı döviz kredileriyle yatırım yaptı, üretim yaptı. Kredilerin karşılığında oluşan varlık var.
Uzun vadeli 206 milyar $
Merkez Bankası, her ay özel sektör kuruluşlarının yurtdışından sağladığı kredilerin büyüklüğünü yayımlıyor.
Temmuz ayı verilerine göre, özel sektörün yurtdışına borcu 206 milyar dolar. Toplam borç yıllar itibarıyla büyüyor.
2004 yılında toplam borç 36 milyar dolarken, 2015 yılında 195 milyar dolara yükseldi. Son 7 ayda ise 206 milyar dolar oldu.
Toplam 206 milyar dolar uzun vadeli özel sektör borcunun 107 milyar doları finans kesiminin, 99 milyar doları reel kesimin borcu.
Anlaşılacağı gibi, uzun vadeli özel sektör kredilerinde yük finans sektöründe. Finans kesiminde bankaların uzun vadeli borcu 88 milyar dolar.
Kısa vadeli 18 milyar $
Özel sektörün kısa vadeli kredilerinde ağırlık finansal kesimin kredilerinde. Reel kesim kısa vadeyle çok az borç kullanıyor.
Kısa vadeli toplam kredi miktarı belli çizgide durdu. 2010 yılında 19 milyardı. 2015 yılında 20 milyar TL oldu. 2016 Temmuz ayında 18.5 milyar dolara geriledi.
Kısa vadeli krediler 13 milyarı bankaların yurtdışından kullandıkları krediler. Özel sektörün toplam dış borcunun yarısı bankaların borcu. Bankalar yurtdışından kullandıkları kredileri güvenceye bağlamakta, karşılığını sağlam tutmakta. Bu da özel sektörün dış borcu için önemli bir güvence. Özetle, özel sektörün dış borcu ekonomimizin büyüklüğüne, milli gelirimizin büyüklüğüne göre ödenemeyecek, vadesi geldiğinde çevrilemeyecek büyüklükte değildir.