'Adet tarihin devleti ilgilendirir Sevgili Ayşe'

"Sevgili Arman'ın kadın sorunlarına duyarlılığı, genç kızlarımızın çağdaşlaşmasına katkılarını kimse tartışamaz. Anılan yazısı, kadınların fişlenmesi üzerine. Bu kez, onun görüşüne katılmıyorum"

GAZETECİLER.COM - Ayşe Arman'ın, "İşte böyle izleniyoruz" başlıklı bir yazısına Hürriyet gazetesi'nin eski yazarı Prof. Dr. Sevil Atasoy'dan yanıt geldi.

"Sevgili Arman'ın kadın sorunlarına duyarlılığı, genç kızlarımızın çağdaşlaşmasına katkılarını kimse tartışamaz. Anılan yazısı, kadınların fişlenmesi üzerine. Bu kez, onun görüşüne katılmıyorum" diyen Atasoy, erken adet görenlerin belirlenmesinin sağlık açısından neden önemli olduğunu yazdı.

İşte Atasoy'un Türkiye'nin ilk ve tek Kriminal Haber Portalı yazdığı o yazıdan çarpıcı bir bölüm:

"... Bildirilmesini gereksiz gördüğü ve "Devlete ne?" diye sorduğu, ilk adet tarihi.

Halbuki bir toplumdaki kadınların ilk adet tarihi çok önemli ve Devlet'in çağdaş halk sağlığı hizmetinin yanı sıra erken gebeliklerin önlenmesi dahil, cinsellik eğitimi politikalarını geliştirebilmesi için bunu bilmesi gerek. Nedenini kısaca özetleyeyim.

OBEZ ÇOCUKLAR DAHA ERKEN ADET GÖRÜR

Oniki yaşından önce adet görme, gerek meme, gerekse endometriyum ve yumurtalık kanseri gelişmesi için bir risk faktörüdür. Erken adet görenlerde anksiyete, depresyon ve intihara teşebbüs ihtimali, toplum ortalaması ve geç adet görenlere oranla daha yüksektir.

ERKEN ADET ASTIM İÇİN RİSKTİR

Erken adet görme, astım ve kalp damar hastalıkları için bir risktir. Obez çocuklar, daha erken adet görür. Obez olmasalar bile erken adet görenler, ileride şişmanlamaya meyillidir. Erken adeti ve obesiteyi denetleyen genler arasında bir ilişki bulunmuştur. Bilindiği gibi obesite kalp hastalığı ve tip2 diyabetin başlıca risk faktörüdür. Dolayısıyla erken adet ileride ortaya çıkabilecek bazı hastalıkların da işaretidir. Erken adet görenlerin yaşam süresi daha kısadır. Bütün bunların yanı sıra, dişi insanın ilk adet gördüğü tarih, gebe kalabileceğinin de bir göstergesidir.

GELİŞMİŞ ÜLKELER TAMAMINI BİLİR

Kızlar, farklı yaşlarda adet görmeye başlar. Bu fark, dişinin biyolojisi, genetiği ve beslenme gibi çevre faktörlerinden etkilenir. Küresel adet görme ortalaması kimi yayınlara göre 13, kimilerine göre 14'tür ve son yüzyılda düşüş gözlenmektedir. Gelişmiş ülkelerin tamamında devlet, kız çocuklarının ilk adet yaşını bildiği halde, her ülkede yeterince bilgi toplanmadığından, düşme hızı ve düşme nedenleri bilinmemektedir.(...)

ÇÖP KUTULARI İLE TUVALETLERİ BİLE KURTARACAĞIZ

Sağlık Bakanlığı'nın nihayet toplamaya başladığı bu veriler sayesinde, en azından kızlarımıza zamanında hijyen kurallarını öğretebilecek, okullardaki kız tuvaletlerine ne zaman temiz pet ve bunların atılacağı çöp kutularını koyacağımızı belirleyecek, böylelikle tuvaletleri tıkanmaktan kurtaracağız, gelişmişliğin bir işareti olan cinsellik eğitimini kaç yaşından itibaren vermemiz gerektiğini, bu eğitimin içeriğini ve Batı'nın başının belası onlu yaşlardaki istenmeyen gebeliklerden korunmayı ne zaman anlatmamız gerektiğini saptayacağız.(...)

FİŞLEME GAYRETİ DEĞİL

Kısacası ilk adet yaşını sorma bir fişleme gayreti değil, kadınlarının sağlığına değer veren ülke olmaya doğru atılan gecikilmiş bir adımdır. Bu, bırakın Avrupa Birliği'ndeki, İran'daki halk sağlığı normlarına ulaşabilmemiz için vazgeçilmezdir.
Aslında Sağlık Bakanlığı'nın doldurulmasını istediği formda ilk adet yaşının yanı sıra, göğüslerin ilk oluştuğu, pübik kılların ilk belirdiği yaşı, (erkeklere de, cinsel organların ilk geliştiği ve pübik kılların ilk çıktığı yaşı) hatta ilk sevişmemizin tarihini de sormaları gerekiyordu. Böylelikle Durex'in yıllar önceki bir dünya araştırmasında Türkiye için 17.8 olarak belirlediği ortalamanın hala geçerli olup olmadığını da anlamamız mümkün olurdu.

Ama ilk seviştiğimiz tarihin yanı sıra, yaşam boyu kaç partnerimiz olduğu, haftada kaç kez ve nasıl seviştiğimiz meselesi de merak ediliyor elbette. Ama bunları merak eden sevgili Ayşe Arman, senin tahmin ettiğin gibi "Bu iktidar" değil. Dünyayı cinsel yolla geçen hastalıklardan ve erken doğumlara bağlı ölümlerden arındırmaya çalışan Dünya Sağlık Örgütü. Şimdilik Endonezya, Tayland, Mozambik ve Güney Afrika için bilgi var. Yakında bizde de bu bilgi toplanırsa, hiç şaşma.