Medyada erkekleşen kadın

Medya ve kadın temsili üzerine sorunlarımızın ne olduğunu çok iyi biliyoruz. Hem de uzun zamandan beri.

Bu sorunların çözümüne yönelik neler yapılması gerektiğine de en azından teoride maddeleyecek kadar vakıfız.

Peki o zaman, neden yıllardır sorunu da çözümü de belli olan bu girdaptan kendimizi bir türlü çıkaramadık?

Çünkü yerleşik bir zihniyeti değiştirmek hiç de göründüğü kadar kolay değil.

Medyanın başından beri erkek egemen bir yapı üzerine inşa edilmesi ve eril bir dille kurulması, kadının medyada temsiliyetini belirleyen ana unsur olmuş. Bunda gazetecisinden, akademisyenine medyayla ilgilenen hemen herkes mutabık.

Medyada kadın temsili deyince iki şeyi anlıyoruz; Biri medyanın sunduğu kadın temsili, diğeri de medya sektöründe kadınların temsili.

Ve ikisi birbirine göbekten bağlı.

Bu zamana kadar medya kadınları ya metalaştırmış ya da erkekleştirmiş.

Bugün medyada üretime katkı sunan erkekler kadar kadınların da hakim medya zihniyetine teslim olması malesef durumu daha da içinden çıkılmaz bir hale getiriyor.

Hem geleneksel medyada hem de internet medyasında yönetici konumunda olan kadın sayısı belki bir elin parmaklarını geçmez. Ve fakat muhabir ve editör olarak çalışan kadın sayısı gün geçtikçe artıyor.

Peki medyada çalışan kadın sayısının artması kadınlara yönelik cinsiyetçi yaklaşımı ve haber dilini değiştiriyor mu?

Hayır!

Aksine medya, içine aldığı kadını dönüştürerek erkek egemen dilin bir parçası haline getiriyor.

Kadınlar medya dünyasının içerisinde var olabilmek ve bu çetin rekabet alanında kendi varlığını koruyabilmek için bilerek ya da bilmeyerek kendini bu medya diline teslim ediyor.

Sonra da ortaya çok hazin bir tablo çıkıyor...

Özellikle internet medyasında "tık" kaygısıyla atılan manşetler, başlıklar, haberlerde uygunsuz ama dikkat çekici detayların kullanılması ve hatta görsellerin sunumu bizzat kadınlar tarafından yapılıyor.

Yani şiddet ve cinsel istismar haberlerinin öznesi olan kadınlar yine bizzat kendi hemcinsleri aracılığıyla medya yoluyla yeniden istismara uğruyorlar. 

Medya "haberin ne kadar sattığıyla" o kadar ilgili ki, bu sistem içerisindeki bir kadın başka bir kadını nasıl lime lime doğradığını farketmiyor bile.

Türkiye'nin ilk kadın genel yayın yönetmeni Nurcan Akad, Akşam gazetesine genel yayın yönetmeni olduğunda kadın bazı meslektaşlarının kendisine “Nurcan Akad’dan şimdi erkekleri arka sayfa güzeli yapmasını bekliyoruz. ” dediğini yazmış ve durumun vehametini özetlemişti.


Erkek medya, kadınların beynine öyle bir format atıyor ki sorunun temelinde aslında beden istismarı yattığını göremiyor bile.

Dolayısıyla medyada kadın istihdamının/temsilinin artması elbette kıymetli fakat medyadaki hakim dilin değişimi için bununla mücadele edecek kadın ve erkeklerin sayısının artması daha da önemli.

Bugün ihtiyacımız olan medyanın kendi içerisinde yarattığı tahakküm alanının farkında olan ve buna inat erkekleşmeden mücadele edebilecek kadınlar.

MEDYADA TOPYEKÜN SEFERBERLİK

Çocuk istismarı ve kadına yönelik şiddetle ilgili medya dilinin değişmesi için son dönemde çeşitli adımlar atılıyor.

Gönül isterdi ki bir işi de Cumhurbaşkanı gündemine almadan adımlar atılsın. Yine buna da şükür.

Bazı köşe yazarları kendi köşelerinden, bazı medya kurumları ise kurumsal olarak ilkelerini açıkladı.

Bunlar güzel adımlar fakat bana göre yerleşik zihniyette taşları en azından yerinden oynatabilmek için topyekün bir seferberliğe ihtiyaç var.

Keşke bütün medya kurum ve kuruluşlarını da içine alan bir "medya dili seferberliği" ilan edilebilse.

Böylelikle yıllardır süregelen ve herkesin şikayet ettiği bu durum artık klasik bir ezber olmaktan çıkar.



twitter.com/Htckubra 

Facebook Hatice Kübra